PHONG TỤC ĐÓN NĂM MỚI TRUYỀN THỐNG

2023-04-18 13:17:39

PHONG TỤC ĐÓN NĂM MỚI TRUYỀN THỐNG

Hatsumode – Phong tục đón năm mới trong văn hóa truyền thống của Nhật Bản là một trải nghiệm văn hóa mà bạn nhất định không thể bỏ qua. Hatsumode là phong tục đi lễ chùa, đi lễ ở đền thờ vào dịp đầu năm mới của người dân xứ sở hoa anh đào. 
Cùng VIETNET TRAVEL tham gia lễ hội truyền thống, giới thiệu một số địa điểm phổ biến để bạn có thể trải nghiệm một cách trọn vẹn nhất về phong tục hatsumode độc đáo này khi đến Nhật Bản.

1. Sơ lược về phong tục hatsumode

Đối với hầu hết người dân ở Nhật Bản, lễ mừng năm mới có lẽ là ngày lễ quan trọng nhất trong năm.

Càng về thời gian cuối năm, ở Nhật càng có nhiều phong tục tập quán độc đáo.

Tất cả đều có nguồn gốc và câu chuyện đằng sau đó nhưng quan trọng và nổi tiếng hơn cả chính là hatsumode.

Hatsumode là phong tục đi lễ đền/chùa diễn ra vào đầu năm mới ở Nhật Bản

Hiểu một cách đơn giản thì hatsumode là chuyến đi lễ chùa đầu tiên trong năm mới ở Nhật Bản.

Có lẽ bạn đang muốn biết nếu chùa và đền thờ là dành cho các tôn giáo khác nhau (Phật giáo và Thần đạo) thì liệu chỉ đi viếng một trong hai nơi có được hay không?

Câu trả lời là "được". Nói một cách đầy đủ, mục đích của hatsumode là để con người tạ ơn thần linh vì đã giúp họ vượt qua năm cũ một cách an toàn và cầu mong năm mới bình an, may mắn.

Bầu không khí tại các đền thờ vào dịp hatsumode luôn đông đúc, sôi nổi

Nếu chỉ đến thăm một đền, chùa bất kỳ trong dịp đầu năm mới thì vẫn có thể gọi là hatsumode nhưng về bản chất thì hatsumode lại một sắc thái hơi khác.

Thông thường, hatsumode được thực hiện trong khoảng thời gian nhất định.

Thời điểm thực hiện phong tục này được tính từ khoảnh khắc kim đồng hồ điểm 0 giờ vào đêm giao thừa cho đến hết ngày thứ ba của năm dương lịch. Tức là từ ngày 1/1 đến ngày 3/1.

Ở Nhật, về cơ bản thì lần đầu tiên đi lễ chùa trong một năm ngay cả khi lúc đó đã là tháng 8 thì nó vẫn được coi là hatsumode.

Nguyên nhân là do Nhật Bản không có quy định chính thức liên quan đến khoảng thời gian cho hatsumode.

Dẫu vậy, hầu hết người Nhật đều thực hiện hatsumode trong 3 ngày đầu năm mới. Vì trong khoảng thời gian này luôn có một bầu không khí vô cùng đặc biệt mà khó cảm nhận được vào những thời điểm khác trong năm.

Đền thờ Thiên hoàng Minh Trị Meiji Jingu – Tokyo đông khách cả ngày đêm vào dịp hatsumode

 

Trong thời gian diễn ra hatsumode, khuôn viên của các ngôi đền và chùa tràn ngập các gian hàng bán thức ăn vặt và đồ lưu niệm. Từ đó tạo nên bầu không khí lễ hội vui nhộn.

Một điều khác làm cho hatsumode trở nên đặc biệt là cả đàn ông và phụ nữ đều diện lên mình những bộ kimono truyền thống.

Từng đoàn người trong bộ kimono đi viếng đền, chùa trong không khí linh thiêng đón năm mới tạo nên cảnh tượng đáng nhớ.

2. Nghi thức thực hiện hatsumode

Cùng với vấn đề thời gian, một vài yếu tố khác cũng làm cho hatsumode trở nên đặc biệt hơn so với những dịp lễ thông thường.

Quy trình đi lễ có những bước cơ bản quen thuộc như đi tản bộ lên chính điện, cúng dường, cầu nguyện.

Nếu bạn không quen đi lễ đền chùa và không biết các nghi thức, bạn nên trang bị thêm cho mình một vài thông tin cơ bản về sự khác biệt giữa việc đi lễ ở đền và chùa để có trải nghiệm tốt nhất.

Vào dịp hatsumode, người người đều diện kimono đi viếng đền/chùa

Cầu may là một từ khá chung chung và bạn nên tránh cầu xin bất cứ điều gì trong khi đi lễ.

Thay vào đó, bạn chỉ cần cảm ơn và thể hiện sự tôn kính của mình đối với những vị thần có thể là các vị Phật hoặc thần trong Thần đạo. Các vị thần sẽ ban cho bạn những gì phù hợp nhất.

3. Vì sao phong tục hatsumode có thể đi lễ ở cả đền và chùa?

Tuy rằng Thần đạo và Phật giáo là hai tôn giáo khác nhau nhưng bạn hoàn toàn có thể tham gia phong tục hatsumode của Nhật Bản tại cả chùa Phật giáo lẫn đền thờ Thần đạo.

Trong phần lớn lịch sử của Nhật Bản, ranh giới giữa Phật giáo và Thần đạo luôn mơ hồ. Thậm chí, việc thờ cúng Đức Phật và Kami – các vị thần trong Thần đạo còn được thực hiện ở cùng một địa điểm.

Sensoji Temple là một trong những ngôi chùa đẹp nhất ở Tokyo nói riêng và Nhật Bản nói chung

Có lẽ vì vậy mà phong tục hatsumode với nguồn gốc từ thời Heian (794 – 1185) có thể thực hiện tại các ngôi chùa hoặc đền thờ một cách linh động.

Ở Nhật không có quy định cụ thể ở một địa điểm cố định cho việc thực hiện phong tục hatsumode.

Năm 1868, quan niệm này bắt đầu thay đổi khi chính phủ Minh Trị mới cầm quyền quyết định biến Thần đạo trở thành tôn giáo chính thống duy nhất ở Nhật.

Bởi Phật giáo có nguồn gốc từ Ấn Độ, được coi là một trường phái tư tưởng ‘ngoại lai’. Chính điều này đã dẫn đến việc nhiều ngôi chùa bị đóng cửa và Phật giáo bị các thế lực xa lánh.

 

Chozuya tại các đền thờ Thần đạo là nơi để khách đến viếng rửa tay, súc miệng trước khi viếng đền và cầu nguyện

Đến năm 1873, chính phủ Minh Trị ra quyết định gỡ bỏ những chính sách nhằm xóa bỏ Phật giáo trước đây.

Sau 5 năm bị tẩy chay tại xứ sở Hoa Anh Đào, Phật giáo vẫn tồn tại như một lẽ dĩ nhiên, bất chấp sự bài trừ mạnh mẽ của chính phủ đối với lý thuyết và các hình tượng trong Phật giáo.

Dù vậy, những ảnh hưởng của phong trào ngắn ngủi đó vẫn còn kéo dài đến ngày nay và tạo ra sự chia rẽ rõ ràng giữa các tôn giáo chiếm ưu thế tại Nhật.

4. Tìm hiểu về 3 cách cầu may trong phong tục hatsumode

Phong tục hatsumode vào đầu năm mới ở Nhật Bản được kết thúc khá nhanh chóng vì chỉ là một lời cầu nguyện.

Nhưng để lên đến ngôi đền hay chùa mình muốn viếng, bạn có thể mất nhiều thời gian do có một lượng lớn người dân lẫn du khách đến thăm cùng một lúc.

Trong dịp này, bạn có thể tận hưởng một số điều thú vị như sau.

Bùa hộ mệnh Omamori

Omamori được biết đến là loại bùa may mắn đặc biệt chứa đựng sức mạnh của các vị thần bên trong.

Bùa Omamori có nhiều màu sắc, được trang trí công phu, có nhiều kiểu dáng độc đáo tùy thuộc vào từng đền/chùa.

Tuy được bán quanh năm nhưng Omamori đặc biệt phù hợp khi bạn mua chúng vào dịp hatsumode đầu năm để làm quà tặng, nhằm giúp người thân và bạn bè mình tránh khỏi những điều xui xẻo trong suốt một năm sắp tới.

Omamori được biết đến là loại bùa may mắn đặc biệt chứa đựng sức mạnh của các vị thần

 

Điểm đặc biệt của Omamori là hạn sử dụng chỉ trong vòng 1 năm. Sau đó, người ta tin rằng sức mạnh thần thánh của bùa sẽ suy yếu.

Sau 1 năm, bạn hãy mang bùa trở lại đền/chùa nơi bạn đã mua. Chúng sẽ dược đem đi ‘hóa’ như một nghi lễ để tỏ lòng tôn kính vì lá bùa đã giúp bạn trong suốt 1 năm.

Sau khi ‘hóa’ bùa cũ, bạn sẽ cần mua một chiếc mới và hatsumode là thời điểm phù hợp để bạn mua bùa Omamori.

Quẻ bói Omikuji

Một loại bùa may mắn khác mà bạn có thể tìm thấy ở khắp các đền chùa vào bất cứ lúc nào là quẻ bói Omikuji.

Nhiều người hy vọng năm mới sẽ xuất hiện những cơ hội mới nên họ sẽ đi rút quẻ Omikuji vào dịp đầu năm.

Phương thức rút quẻ có thể khác nhau tùy vào từng đền/chùa nhưng để rút được một quẻ Omikuji, bạn sẽ phải bắt đầu bằng việc lắc một hộp gỗ chứa đầy các que đánh số.

Bạn sẽ lắc chúng cho đến khi một thanh gỗ rơi ra khỏi lỗ nhỏ trên hộp gỗ. Việc bạn cần làm là tìm con số tương ứng trên các ngăn kéo gỗ kề đó và rút quẻ bói của bạn ra.

 

Nếu là quẻ bói may mắn thì bạn có thể mang về nhà

Quẻ bói Omikuji nói chi tiết về vận mệnh của bạn về sức khỏe, tình yêu, tiền tài, những khía cạnh khác mà mọi người thường quan tâm.

Nếu bốc trúng quẻ xấu, bạn có thể buộc nó vào một giá gỗ thường để gần đó. Người ta tin rằng nếu làm vậy thì thần linh có thể giúp bạn thay đổi số phận của mình.

Dù xin được một quẻ bói may mắn thì bạn cũng có thể gửi tờ giấy đến thần linh như một cách để nói lời cảm ơn. Mặt khác, có nhiều người chọn giữ lại quẻ bói may mắn để mang về nhà.

Mũi tên may mắn Hamaya

Hamaya hiểu theo nghĩa đen là ‘mũi tên diệt quỷ’. Đây là một loại bùa trang trí trong năm mới để xua đuổi vận đen.

Theo truyền thống Nhật Bản, Hamaya được tặng để kỷ niệm năm mới đầu tiên trong cuộc đời một bé trai và đi kèm với một cây cung diệt quỷ hamayumi.

Giờ đây, người ta thường lấy Hamaya làm vật đại diện cho một bộ cung tên. Ngoài ý nghĩa là bùa hộ mệnh mang đến sự an toàn cho gia đình, Hamaya còn là biểu tượng cho việc nhắm trúng cơ hội tốt nhất trong năm mới.

 

Hamaya là vật may mắn được dùng như một loại bùa trang trí trong nhà

Hamaya có thể trưng bày theo nhiều cách khác nhau, tốt nhất là bày mũi tên lên Kamidana – một dạng bàn thờ Thần đạo cỡ nhỏ trong gia đình.

Nếu bạn không có bàn thờ thì chỉ cần treo Hamaya lên tường là được. Do Hamaya có tác dụng xua đuổi ma quỷ nên bạn hãy giữ chúng ở nơi mà gia đình bạn hay quây quần nhất như phòng khách chẳng hạn. Nếu không, việc đặt Hamaya gần lối vào nhà để ngăn chặn điều không may mắn cũng là lựa chọn tốt.

5. Nơi để bạn tham gia hatsumode

Như đã nói, bạn có thể thực hiện hatsumode ở bất kỳ ngôi chùa hoặc đền thờ nào trên đất nước Nhật Bản.

Thế nhưng, nếu bạn muốn tận dụng tối đa trải nghiệm, bạn có thể cân nhắc tìm đến một số địa điểm nổi tiếng nhất để trải nghiệm phong tục hatsumode "tiêu chuẩn". Bao gồm:

  • Đền thờ Thần đạo Ise Jingu (Naiku) – tỉnh Mie
  • Đền Fushimi Inari Taisha – Kyoto
  • Đền Sumiyoshi Taisha – Osaka
  • đền Atsuta Jingu – Nagoya
  • Đền thờ Thiên hoàng Minh Trị Meiji Jingu – Tokyo

Đền Fushimi Inari Taisha – Kyoto là một trong những nơi lý tưởng để bạn tham quan và trải nghiệm hatsumode

 

Phong tục hatsumode là một hoạt động thú vị để khởi đầu một năm mới thuận lợi, nguyện cầu may mắn, xua đuổi tà ma.

Đây cũng là dịp để bạn đến Nhật Bản tham quan một số ngôi chùa và đền thờ đẹp trong bầu không khí sôi nổi, náo nhiệt.

Việc trải nghiệm hatsumode sẽ giúp bạn tiếp cận gần hơn với nhiều nét đặc sắc khác nhau trong văn hóa truyền thống của xứ sở hoa anh đào đấy!

hỗ trợ trục tuyến

H0TLINE : 0907 915 617

Đăng ký nhận thông tin

Thông tin mới nhất chuyên về du lịch từ dennhatban.com sẽ chuyển tải đến hộp thư của bạn

Bản quyền của dennhatban.com 2014. Bảo lưu mọi quyền. Ghi rõ nguồn "dennhatban.com" khi sử dụng lại thông tin từ website này

Giấy phép lữ hành quốc tế số: 79517/TCDL - GP LHQT

0903.327.328